Totale paniek des doods de afgelopen dagen. Want: Defensie was van plan om een MQ9 Reaper aan te schaffen en te bewapenen. Omdat het “politiek gevoelig” ligt, mag de Luchtmacht zich van Defensie niet langer in het publieke debat mengen, aldus de Volkskrant. De hysterische synoniemen die in het artikel werden gebezigd voor drones (“Amerikaanse moordmachines”, “doodsmachine”) zijn tekenend voor de emoties die het onderwerp losmaakt.
Waarom zijn drones zo omstreden, en is dat wel terecht?
Sinds afgelopen juni maakt de Nederlandse krijgsmacht officieel gebruik van de ScanEagle, de nieuwste toevoeging aan de ‘operationele gereedschapskist’ van Defensie op het gebied van onbemande vliegende systemen. Dit type drone – ja, voor het gemak noemen we de onbemande vliegtuigjes lekker toch zo – wordt momenteel onder andere ingezet in het kader van de antipiraterijmissie bij Somalië. Ook kan de ScanEagle in Nederland worden gebruikt om Justitie bij te staan bij opsporings- of coördinatietaken. Dergelijk gebruik is echter omstreden en ligt politiek uiterst gevoelig. Hetzelfde geldt voor de mogelijke aanschaf van bewapenbare drones. Belangrijke thema’s voor een inhoudelijk debat, maar door de manier waarop sommige politieke partijen de hakken in het zand zetten en niet open staan voor de grote voordelen die drones kunnen bieden, zou Nederland uiteindelijk wel eens het zicht op belangrijke ontwikkelingen kunnen verliezen.
Dat de Nederlandse luchtvloot aan de vooravond van een belangrijk keuze staat, zoveel is duidelijk. Tijdens de aanschaf van 1979 was het idee dat de kisten tot 1999 zouden vliegen. De nieuwste F16’s stammen uit 1992, de oudstgedienden uit 1981.Toen er in 1998 nog steeds geen geschikte opvolger was te vinden, besloot men tot een MidLife Update. Dankzij deze update kunnen de F16’s worden gebruikt tot 2015 (uiterlijk 2020). Volgens sommige mensen kan de F16 nog wel even mee, want van de 8.000 vlieguren zijn er rond de 4.500 gemaakt. Lag het maar zo simpel: de Luchtmacht gebruikt de F16 veelzijdiger en zwaarder dan waarvoor het toestel is ontworpen.
Lees verder
Naar aanleiding van ons artikel over drones in Trouw van vorige week, namen we vandaag deel aan een debat over dat thema op Radio 1. In het programma DeGids gingen we in discussie met Tweede Kamerlid voor de SP Jasper van Dijk. Het debat is hier volledig terug te luisteren.
We beschreven al eerder hoe de verhitte discussie in de Verenigde Staten heeft geleid tot een stagnatie in het drone-programma. Omdat wij dezelfde argumenten steeds vaker zien terugkomen en hierdoor de discussie volgens ons té eenzijdig wordt gevoerd, doen wij vandaag in Trouw een poging een zuivere discussie aan te zwengelen.
Naast schaamteloze zelfpromotie ook een extragratis leestip voor de geïnteresseerden: lees vooral ook dit artikel over het (militaire) nut van drones uit het NRC van gisteren.
Drone aanvallen zijn onder de regering Obama sterk toegenomen. Omdat Mitt Romney (weet u nog? Dat is deze meneer) enkele maanden geleden president had kunnen worden, werd onder Obama I opdracht gegeven om een draaiboek te formuleren. In de tweede termijn is er minder haast: de CIA is ‘bezig’. Ook is het Pentagon door de bonnetjes gaan spitten om te kijken of het drone-programma niet goedkoper kan. Hoezo de shift naar ‘nu even niet’-beleid?
Stukje Duiding 